Τα μηνύματα του πολιτικού κόσμου – Πώς τον αποχαιρετά ο Διεθνής Τύπος
Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 79 ετών ο παγκοσμίου φήμης συνθέτης Βαγγέλης Παπαθανασίου.
Την είδηση επιβεβαίωσε το δικηγορικό γραφείο που εκπροσωπεί τον Βαγγέλη Παπαθανασίου, που εξέδωσε την εξής ανακοίνωση: «Με μεγάλη μας θλίψη ανακοινώνουμε ότι ο μεγάλος Έλληνας Βαγγέλης Παπαθανασίου έφυγε από τη ζωή αργά το βράδυ της Τρίτης 17 Μαΐου».
Ποιος ήταν ο Βαγγέλης Παπαθανασίου
Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου γεννήθηκε στις 29 Μαρτίου 1943 στην Αγριά Βόλου. Ξεκίνησε να συνθέτει από την ηλικία των τεσσάρων ετών, ενώ έδωσε την πρώτη του δημόσια παράσταση στην ηλικία των έξι, χωρίς να έχει καμία μουσική εκπαίδευση.
Ήταν αυτοδίδακτος παρά τις πιέσεις των γονιών του, αλλά και των δασκάλων του, που τον προέτρεπαν να κάνει μαθήματα μουσικής. Ωστόσο, σπούδασε κλασική μουσική, ζωγραφική και σκηνοθεσία στην Ακαδημία Καλών Τεχνών στην Αθήνα.
Έχει επηρεάσει την ανάπτυξη διαφορετικών μουσικών ειδών, ενώ θεωρείται πρωτεργάτης του ηλεκτρονικού ήχου.
Είναι βραβευμένος με Όσκαρ για την μουσική της ταινίας Οι δρόμοι της φωτιάς το 1982. Επίσης έχει επενδύσει μουσικά πλήθος άλλων κινηματογραφικών ταινιών όπως: Blade Runner, 1492: Χριστόφορος Κολόμβος, Αλέξανδρος, Ελ Γκρέκο κ.ά. Έχει συνεργαστεί με τον Ντέμη Ρούσο, την Ειρήνη Παππά και τον Γιον Άντερσον.
Το 1997 σκηνοθέτησε την τελετή έναρξης του 6ου Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Ανοιχτού Στίβου της IAAF που πραγματοποιήθηκε στο Παναθηναϊκό Στάδιο της Αθήνας, Το έργο του Μυθωδία επελέγη από τη ΝΑΣΑ ως η επίσημη μουσική για την αποστολή της: 2001 Οδύσσεια στον Άρη, ενώ το 2002 δημιούργησε την επίσημη μουσική για το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 2002 στις χώρες Κορέα – Ιαπωνία.
Συμμετοχή σε συγκροτήματα
Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 κάνει τα πρώτα του βήματα στη μουσική με τη συμμετοχή του στο συγκρότημα Forminx. Το όχημα για την επιτυχία του συγκροτήματος ήταν το τραγούδι Jeronimo Yanka που σημείωσε τεράστια επιτυχία καθώς το 45άρι άλμπουμ έγινε χρυσό την πρώτη εβδομάδα κυκλοφορίας του.
Το 1968 μετακόμισε στο Παρίσι και μαζί με τον Έλληνα καλλιτέχνη Ντέμη Ρούσο δημιούργησε τους Aphrodite’s Child. Το επιτυχημένο διπλό άλμπουμ με τον τίτλο 666 θεωρείται ότι του έδωσε ώθηση για την αρχή μιας διεθνούς καριέρας.
Ενώ αποτελούσε ακόμα μέλος των Aphrodite’s Child, άρχισε δειλά να ασχολείται και με διαφορετικά πράγματα. Η αρχή έγινε το 1970 όταν έγραψε την μουσική για μία ταινία του Χένρι Χάπιερ.
Ακολούθησε ένα ακουστικό ντοκιμαντέρ επηρεασμένο από της φοιτητικές εξεγέρσεις στο Παρίσι του 1968. Το 1973 ξεκίνησε μία επιτυχημένη συνεργασία με τον σκηνοθέτη Φρέντερικ Ροσίφ για μία σειρά ντοκιμαντέρ για την άγρια φύση, ενώ λίγο προτού μεταβεί στο Λονδίνο κυκλοφόρησε το σόλο άλμπουμ Earth.
Σόλο καριέρα
Το 1975 αποχώρησε τους Aphrodite’s Child για να εγκατασταθεί στο Λονδίνο. Εκεί ίδρυσε υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις μουσικών ηχογραφήσεων, τα Nemo studios.
Κυκλοφόρησε πρώτη του συλλογή με τίτλο Heaven and Hell (1975) ενώ ακολούθησαν και άλλα επιτυχημένα άλμπουμ, όπως το Albedo 0.3 (1976), το Spiral (1977) για το οποίο βραβεύτηκε με το διεθνές βραβείο MIDEM Instrumental, το Beaubourg (1978) και το China (1979). Εκείνη την περίοδο ο Παπαθανασίου άρχισε να γίνεται παγκοσμίως γνωστός.
Το 1978 συνεργάστηκε με την Ελληνίδα ηθοποιό Ειρήνη Παππά στο άλμπουμ με τίτλο Ωδές, που περιέχει παραδοσιακά ελληνικά τραγούδια, ενώ το 1986 συνεργάστηκαν ξανά στο άλμπουμ Ραψωδίες.
Ο Παπαθανασίου έκανε παράλληλα άλλη μία μεγάλη συνεργασία με τον Γιον Άντερσον σε τέσσερα άλμπουμ, το Short Stories (1978), το The Friends of Mr Cairo (1981), το Private Collection (1983) και το Page of Life (1991).
Τι λέει ο διεθνής Τύπος
Την είδηση του θανάτου Vangelis μεταδίδουν και τα διεθνή μέσα ενημέρωσης.
Το Reuters αναμετέδωσε την είδηση από το ΑΠΕ-ΜΠΕ, αναφέροντας το βιογραφικό του μουσικοσυνθέτη.
«Κάποτε ο Vangelis είπε ότι το μουσικό κομμάτι, που του χάρισε ένα Όσκαρ και ήταν στην κορυφή των charts για εβδομάδες, ήταν εν μέρει ένας φόρος τιμής στον πατέρα του, ο οποίος ήταν δεινός ερασιτέχνης δρομέας», αναφέρει στο τηλεγράφημά του το Reuters.
«Είναι απλώς ένα άλλο μουσικό κομμάτι», είπε σε μια συνέντευξή του, συνεχίζει το πρακτορείο.
Μεγάλο ηχητικό και φωτογραφικό αφιέρωμα του κάνει η γαλλική Figaro.
Το Γαλλικό Πρακτορείο με έκτακτο τηλεγράφημά του μετέδωσε την είδηση του θανάτου του Vangelis, μεταδίδοντας την δήλωση του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Le compositeur grec de “Blade Runner” et des “Chariots de feu”, Vangelis Papathanassiou, surnommé #Vangelis, est décédé à 79 ans, a annoncé soir le Premier ministre grec Kyriakos Mitsotakis #AFP pic.twitter.com/N4dSie1Vv0
— Agence France-Presse (@afpfr) May 19, 2022
Ο Guardian μετέδωσε επίσης την είδηση για τον χαμό του συνθέτη, μιλώντας για τον «μουσικό του οποίου το συνθετικό έργο έφερε τεράστια δραματική τέχνη στα soundtrack ταινιών».
Και η El Pais
Τα μηνύματα του πολιτικού κόσμου
Κυριάκος Μητσοτάκης
Στο μήνυμά του ο πρωθυπουργός για τον θάνατο του Vangelis, όπως ήταν διεθνώς γνωστός, αναφέρει:
«Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου δεν είναι, πια, ανάμεσά μας. Για όλον τον πλανήτη η θλιβερή είδηση δηλώνει πως το παγκόσμιο μουσικό στερέωμα έχασε τον διεθνή του Vangelis. Τον πρωτεργάτη του ηλεκτρονικού ήχου, των Όσκαρ, της Μυθωδίας και των μεγάλων επιτυχιών. Για εμάς του Έλληνες, όμως, που ξέρουμε ότι το δεύτερο όνομα του “παιδιού της Αφροδίτης” ήταν Οδυσσέας, σημαίνει ότι ξεκίνησε το μεγάλο ταξίδι του στους Δρόμους της Φωτιάς. Από εκεί θα μας στέλνει πάντα τις νότες του».
Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου δεν είναι, πια, κοντά μας. Για όλον τον κόσμο, η θλιβερή είδηση δηλώνει πως το παγκόσμιο μουσικό στερέωμα έχασε τον διεθνή Vangelis. Τον πρωτεργάτη του ηλεκτρονικού ήχου, των Όσκαρ, της Μυθωδίας και των μεγάλων επιτυχιών.
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) May 19, 2022
Αλέξης Τσίπρας
Στο μήνυμά του ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία αναφέρει:
Λίγοι μπορούν να έχουν στο όνομά τους δίπλα τη λέξη «παγκόσμιος». Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου ήταν Παγκόσμιος Έλληνας.Από τους Aphrodite’s Child μέχρι τη μυθική σόλο καριέρα.Από το Blade Runner μέχρι το 1492.Από το Όσκαρ μέχρι τα δεκάδες τιμητικά βραβεία.Από τις Ωδές μέχρι τη Μυθωδία.Από τη γη μέχρι τους αστερισμούς όπου έφτασε η μουσική του.Πρωτοπόρος της ηλεκτρονικής μουσικής, αλλά πάντα σε επαφή με τις ρίζες της μουσικής παράδοσης.Μία τεράστια απώλεια. Αλλά ταυτόχρονα μία παρουσία που ξεπερνάει τον χώρο και τον χρόνο.
Το υπουργείο Πολιτισμού
Στο συλλυπητήριο μήνυμά της η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, αναφέρει:
«Ελάχιστοι καλλιτέχνες στην πορεία τους, στο πέρασμα του χρόνου, κέρδισαν τον σεβασμό, την εκτίμηση, την αποδοχή, τη δημοφιλία του Βαγγέλη Παπαθανασίου. Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου ήταν οικουμενικός. Η μαεστρία και η θυελλώδης έμπνευσή του στη δημιουργία ήχων, απολύτως πρωτότυπων, δημιούργησαν ένα παγκόσμιο κοινό. Οι συνθέσεις του συνέδεσαν τους ελληνικούς παραδοσιακούς ρυθμούς με τις δονήσεις της ηλεκτρονικής μουσικής. Οι δημιουργίες του ακούστηκαν σε κάθε άκρη του κόσμου. Συγκίνησαν ανθρώπους διαφορετικής προέλευσης, εθνικότητας, κουλτούρας.
»Σαν Οδυσσέας, όπως ήταν το δεύτερο όνομά του, ξεκίνησε από την Ελλάδα με τους Forminx και τους Afrodite’s Child και ταξίδεψε με τις συνθέσεις του, σε όλο τον πλανήτη. Τίμησε την Ελλάδα κερδίζοντας το Οσκαρ Μουσικής με το εμβληματικό μουσικό θέμα για τους “Δρόμους της Φωτιάς”. Συνέδεσε το έργο του με σπουδαία επιτεύγματα του κινηματογράφου, με παγκόσμιες αθλητικές διοργανώσεις, με τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Εφτασε στον βυθό των ωκεανών, συνεργάτης του Ζακ-Υβ Κουστό και ταξίδεψε στο διάστημα, επενδύοντας μουσικά αποστολή της NASA, χαρίζοντας το όνομά του στον αστεροειδή 6354 “ως ένδειξη εκτίμησης και σεβασμού στη μουσική του προσφορά, αλλά και στην αγάπη του για το διάστημα”.
»Το πλήθος τιμών, διακρίσεων και βραβείων επιβεβαιώνει τη σημασία της καλλιτεχνικής του προσφοράς και της οικουμενικής επιδραστικότητάς του. Αυτό όμως που ξεχώρισε τον Βαγγέλη Παπαθανασίου, ήταν ότι έκανε το ελληνικό διεθνές, δημιουργώντας μία απολύτως προσωπική μουσική ταυτότητα, ξεχωριστή και διαχρονική, παράδειγμα για τις νέες γενιές. Τον ευχαριστούμε για την προσφορά του στη μουσική και στον σύγχρονο ελληνικό πολιτισμό. Εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στους οικείους του και στους πολλούς φίλους του».
Από την πλευρά του ο υφ. Πολιτισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης δήλωσε μεταξύ άλλων: «Κινηματογράφος, θέατρο, χορός, τηλεόραση, αναρίθμητα άλμπουμ, Ολυμπιακοί αγώνες, μυθικές, ιστορικές συναυλίες, και συνεργασίες με εμβληματικές προσωπικότητες, από τον Κώστα Γαβρά και τον Ρίντλεϊ Σκοτ, στον Ολιβερ Στόουν, τον Ρομάν Πολάνσκι, τον Ζακ-Υβ Κουστώ, τον Μιχάλη Κακογιάννη, την Ειρήνη Παππά και τόσους ακόμα. Η μουσική του υπηρέτησε όλα τα είδη τέχνης, η έμπνευσή του θυελλώδης και το ταλέντο του αστείρευτο.
»Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου θα συνεχίσει να εμπνέει νέους δημιουργούς και να φωτίζει από τους ουρανούς τα όνειρά μας με ένα soundtrack ηλεκτρονικό και ηλεκτρισμένο, μαγικό, συμπαντικό, μα και βαθιά ελληνικό.
»Θερμότατα συλλυπητήρια στην οικογένεια του και στους οικείους του».
ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία
Δήλωση για την απώλεια του σπουδαίου συνθέτη έκανα η βουλευτής Αχαΐας και Τομεάρχης Πολιτισμού της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Σία Αναγνωστοπούλου:
«Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου υπήρξε ένας καλλιτέχνης που ενσάρκωνε το πρότυπο του οικουμενικού ελληνισμού. Πρωταγωνιστής της νεανικής αμφισβήτησης της ελληνικής δεκαετίας του 1960, καινοτόμος και ριζοσπαστικός στη μορφή και στο περιεχόμενο της μουσικής σύνθεσης, συνομίλησε με ανατρεπτικούς ήχους και εικόνες στον απόηχο του παγκόσμιου 1968.
»Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου, ο δημιουργός των παγκόσμιων επιτυχιών, ο συνθέτης που το έργο του σφράγισε σύγχρονα κινηματογραφικά αριστουργήματα, ο άνθρωπος που αναζήτησε την υπέρβαση των ορίων του πλανήτη μας, δεν βρίσκεται πια ανάμεσά μας. Η μουσική του όμως θα είναι διαρκώς παρούσα. Για να μας θυμίζει την αξία της αναμέτρησης με τους ανεξερεύνητους ορίζοντες της ανθρώπινης δημιουργίας.
»Αποχαιρετούμε τον Βαγγέλη Παπαθανασίου, τον Vangelis, τον άνθρωπο από την Αγριά του Βόλου το έργο του οποίου ταξίδεψε στο διάστημα και την ίδια στιγμή επέτρεψε σε εκατομμύρια ανθρώπους σε κάθε σημείο του πλανήτη να ταξιδέψουν μαζί του».
Στην ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αναφέρονται μεταξύ άλλων και τα εξής:
«Κατάφερε κάτι εντελώς σπάνιο: η τέχνη του έγινε συνώνυμο της επιστήμης. Για εμάς τους Έλληνες οι δύο εργασίες του, “Ραψωδίες” και “Ωδές”, επάνω στη βυζαντινή μουσική και το δημοτικό τραγούδι αντίστοιχα, με την εξέχουσα ερμηνεία της φίλης του Ειρήνης Παππά, μάς άνοιξαν νέους δρόμους ανάγνωσης της ελληνικής παράδοσης. Είναι βέβαιο ότι η ανθρωπότητα θα αναφέρεται στο έργο του και θα τον ευγνωμονεί για πάντα».
ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής
Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου, μια μεγάλη μουσική ιδιοφυΐα, ένας σπουδαίος καλλιτέχνης και παγκόσμιος Έλληνας, έφυγε από τη ζωή. Θα μας συντροφεύει για πάντα η οσκαρική του μουσική στους δικούς μας Δρόμους της Φωτιάς. #Vangelis
— Nikos Androulakis (@androulakisnick) May 19, 2022
Στη δήλωσή του, ο Δημήτρης Μάντζος, εκπροσώπου Τύπου του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, για τον θάνατο του Βαγγέλη Παπαθανασίου, σημειώνει:
«Αποχαιρετούμε με θλίψη, σεβασμό και τιμή τον Βαγγέλη Παπαθανασίου. Τον κορυφαίο μουσικοσυνθέτη, με το επαναστατικό καλλιτεχνικό αποτύπωμα στην παγκόσμια μουσική κληρονομιά. Έναν Μεγάλο Έλληνα, που τίμησε και πρέσβευσε διεθνώς τη χώρα όπου γεννήθηκε και έκανε τα πρώτα βήματα μιας σπουδαίας ζωής.
»Από σήμερα, ο Vangelis ανήκει στο Πάνθεον των Αθανάτων. Οι μαγικές μελωδίες του θα μείνουν να μας θυμίζουν την Ελλάδα των αξιών και της πρωτοπορίας, την Ελλάδα των άξιων και ικανών.
»Θερμά συλλυπητήρια στην οικογένεια και στους οικείους του».
Το ΚΚΕ
Το ΚΚΕ εκφράζει τη θλίψη του για την απώλεια του πρωτοπόρου στον ηλεκτρονικό ήχο μουσικοσυνθέτη, σκηνοθέτη και ζωγράφου Βαγγέλη Παπαθανασίου.
«Ο χαρισματικός αυτός δημιουργός κατέκτησε επάξια τη διεθνή φήμη με την κινηματογραφική μουσική του σε σπουδαίες ταινίες, μεταξύ άλλων και στη θρυλική Blade Runner, ενώ βραβεύθηκε με Όσκαρ Καλύτερης Πρωτότυπης Μουσικής το 1982.
Στις μουσικές του συνθέσεις συναντήθηκαν παραδοσιακά ελληνικά τραγούδια, ο ήχος του ροκ, η διαρκής αναζήτηση νέων μορφών μουσικής έκφρασης και ο ενθουσιασμός για την εξερεύνηση του διαστήματος, η οποία τον ενέπνευσε διαχρονικά.
Το 1995, ως φόρο τιμής στην μουσική του προσφορά αλλά και στην αγάπη του για το διάστημα, το Minor Planet Center της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης έδωσε το όνομα του συνθέτη στον Αστεροειδή της Κύριας Ζώνης 6354, που πλέον ονομάζεται 6354 Vangelis.
Ο Β. Παπαθανασίου τιμήθηκε με πολλά βραβεία και διακρίσεις για το έργο του, το οποίο συνέβαλε στην εξέλιξη της μουσικής σηματοδοτώντας την αέναη προσπάθεια του ανθρώπου να υπερβεί τα όρια του» αναφέρει ανακοίνωση του κόμματος.
Το ΚΚΕ εκφράζει τα θερμά του συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους του.